Hepatit B Nedir?
Hepatit B; hafif bir hastalıktan ömür boyu süren, siroz ve karaciğer kanserine yol açabilen farklı sonuçları olabilen bir karaciğer hastalığıdır.
Hepatit B Hepatit B Virüsü (HBV) ile meydana gelir. Hepatit B akut veya kronik olabilir. Kişi HBV ile enfekte olduktan sonra akut HBV enfeksiyonu meydana gelir. Akut HBV enfeksiyonu altı aydan daha uzun sürerse enfeksiyon kronikleşmiş olur. Kronik enfeksiyon genellikle ömür boyu devam eder. Hepatit B den korunmanın en iyi yolu aşılanmaktır.
Akut Hepatit B virüs enfeksiyonunun kronikleşme oranı nedir?
Akut HBV enfeksiyonun kronikleşme oranı enfeksiyonun meydana geldiği yaşla ilişkilidir. Kronikleşme oranı yaş arttıkça azalır. Bebeklerde kronikleşme oranı yaklaşık %90 dır ve çocuk büyüdükçe bu oran azalır. 1-5 yaş arasında HBV ile enfekte olan çocuklarda kronikleşme oranı yaklaşık %25-50 dir. Kronikleşme riski 5 yaşından sonra % 6-10 ve erişkinlerde yaklaşık %5 dolaylarındadır.
Akut Hepatit B virüsü nasıl bulaşır?
Akut Hepatit B virüs ü enfekte kişinin kan, semen, vajina sıvısı veya diğer vücut sıvılarının bir kişinin vücuduna girmesi ile bulaşır.
HBV şu aktiviteler ile bulaşabilir:
• Doğum (enfekte anneden doğum sırasında bebeğine bulaş)
• Enfekte partner ile sex (semen veya vajinal sıvı aracılığı ile)
• Uyuşturucu enjeksiyonunda kullanılan enjektör vb materyallerin ortak kullanımı
• Jilet, diş fırçası vb malzemelerin ortak kullanımı
• Enfekte kişinin kanı veya açık bir yarası ile direkt temas
• Enjektör veya diğer kesici alet yaralanmaları aracılığıyla kan ile temas
Hepatit B virüsü hangi yollar ile bulaşmaz?
HBV aynı kaptan yemek yemekle, ortak gıda veya su tüketilmesi, emzirme ile, sarılmak, öpüşmek, tokalaşmak, öksürmek, aksırmak, aynı tuvaleti kullanmak, havuza girmek, oyuncak ile oynamak, aynı araçta seyahat etmek vb yollar ile bulaşmaz.
Hepatit B virüsü bulaştığı düşünülüyor ise ne yapılmalıdır?
Tedavi için derhal hekime başvurulmalıdır. Tedavide aşı ve HBIG uygulanmaktadır. Tedavinin etkinliği için en kısa sürede tedaviye başlanmalıdır.
Akut hepatit B'nin belirtileri nelerdir?
Akut Hepatit B (yeni meydana gelen enfeksiyon) hiç bir belirti vermeyebilir. Çocuklarda belirtisiz olma ihtimali daha fazladır. Erişkinlerde %70 oranında belirtili seyreder.
Akut Hepatit B de en sık görülen belirtiler şunlardır:
• Ateş
• Halsizlik
• İştahsızlık
• Bulantı-kusma
• Karın ağrısı
• İdrar renginde koyulaşma
• Sarılık (göz ve ciltte sararma)
• Eklem ağrısı
Hepatit B bulaştıktan ne kadar zaman sonra belirtiler başlar?
Ortalama olarak, belirtiler bulaştan 90 gün sonra ortaya çıkar, fakat bu süre 6 hafta ile 6ay arasında değişebilir.
Akut hepatit B de belirtiler ne kadar zaman sürer?
Belirtiler genellikle bir kaç hafta sürer, ancak bu süre 6 aya kadar uzayabilir.
Belirtisiz Hepatit B enfeksiyonu geçiren kişiler bulaştırıcı mıdır?
Evet bulaştırıcıdırlar.
Kronik Hepatit B'nin belirtileri nelerdir?
Kronik Hepatit B uzunca bir süre (20-30 yıla kadar varabilir) hiç bir belirti vermez. Bununla birlikte hastalık karaciğeri olumsuz olarak etkilemeye devam eder. Kronik Hepatit B hastalarının %15-25'inde belirli bir süre sonunda siroz veya karaciğer kanseri gibi ciddi karaciğer hastalıkları gelişir. Karaciğerinde hastalık gelişen bazı kişilerde dahi her hangi bir belirti görülmeyebilir.
Kronik Hepatit B ciddi bir hastalık mıdır?
Evet, kronik Hepatit B ciddi bir hastalıktır. Uzun dönemde karaciğer hastalığı, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri ve hatta ölüm gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Hepatit B taşıdığımı nasıl öğrenebilirim?
Hepatit B basit kan testleri ile saptanabilir. Test sonucunda şu sonuçlara varılabilir:
• Akut veya kronik Hepatit B varlığı
• Hepatit B'nin geçirilmiş ve iyileşilmiş olduğu
• Hepatit B'ye karşı bağışıklığın olduğu
• Aşıdan fayda görülebileceği
Akut Hepatit B nasıl tedavi edilir?
Akut Hepatit B için spesifik bir tedavi bulunmamaktadır. Genellikle yatak istirahati, yeterli sıvı ve gıda alımı tavsiye edilir, ancak bazı kişilerin hastaneye yatırılmaları gerekebilir.
Kronik Hepatit B nasıl tedavi edilir?
Kronik Hepatit B hastaları bu konuda uzman hekimler tarafından takip edilmelidir. Kronik hepatit B hastaları hastalık gelişimi ve tedavi seçenekleri açısından düzenli olarak takip edilmelidir. Tüm kronik Hepatit B hastalarında tedavi gerekli değildir. Kronik Hepatit B tedavisi için çok sayıda ilaç seçeneği mevcuttur. Tedavi ile hastalık etkili bir şekilde kontrol altına alınabilmekte ve karaciğer yetmezliği, siroz veya karaciğer kanseri gibi kötü sonuçların oluşması engellenebilmektedir. Tedavi ile Hepatit B virüsü etkili bir şekilde kontrol altına alınabilmekle birlikte, vücuttan tamamen uzaklaştırılması genellikle mümkün olmamaktadır.
Kronik Hepatit B hastaları karaciğerlerini korumak için ne yapmalıdır?
Kronik Hepatit B hastaları bu konuda deneyimli hekimlerce düzenli olarak takip edilmelidirler. Alkolden kaçınılmalıdır. Herhangi bir ilaç almadan önce hekimlerine danışmalılardır. Ayrıca potansiyel olarak karaciğere zarar vereceğinden bitkisel veya çeşitli destek ürünlerinden kaçınılmalıdır.
Hepatit B engellenebilir mi?
Evet. Hepatit B'yi engellemenin en etkili yolu aşılanmaktır. Hepatit B aşısı güvenli ve etkilidir (%90 üzerinde koruyuculuk sağlar). Aşı şeması olarak genellikle 6 ay içinde 3 defa uygulanır. Böbrek yetmezliği ve diğer bağışıklığı baskılanmış kişilere aşının tekrarı yapılır. Bunun dışındaki kişilere hatırlatıcı aşı dozu uygulanmaz.
Gebelikte Hepatit B bebeğe geçer mi?
Gebelikte Hepatit B daha çok doğum sırasında bebeğe geçer. Ancak annede Hepatit B düzeyi çok yüksek ise gebeliğin son döneminde bebeğe geçme olasılığı vardır. Annede Hepatit B varlığı durumunda bebeğe doğumdan sonra en kısa sürede (12 saat içinde) aşı ve HBIG serumu yapılır. Ayrıca Hepatit B düzeyi çok yüksek olan gebelere gebeliğin son döneminde bazı tedaviler uygulanabilmektedir.